Każdy, kto nawet na chwilę przyjeżdża do Lublina musi skosztować wyjątkowego smaku cebularza. Choć nie wiadomo tak naprawdę kto dokładnie i kiedy wymyślił recepturę tego pszennego placka z cebulą i makiem, niewątpliwie jego pochodzenie jest związane z Lubelszczyzną. Zostało to zresztą oficjalnie potwierdzone w odpowiednich regulacjach prawnych. W 2007 roku bowiem cebularz lubelski został wpisany przez Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Wsi na listę produktów tradycyjnych, a w 2014  otrzymał Chronione Oznaczenie Geograficzne i od tamtej pory jest uznawany za produkt regionalny. Certyfikat ten daje gwarancję jakości i tradycyjnej metody wytwarzania.

W prawie unijnym cebularz lubelski określono jako ręcznie formowany okrągły placek, o średnicy od 5 do 25 cm i grubości około 1,5 cm. Jest on wyrabiany z ciasta pszennego ze sporym dodatkiem cukru i masła. Na środku znajduje się warstwa farszu z pokrojonej w grubą kostkę cebuli wymieszanej z makiem, solą i olejem roślinnym. Farsz ma mieć złocistą barwę oraz smak i zapach pieczonej cebuli. Wieniec z ciasta okalający farsz musi mieć szerokość od 0,5 do 1,5 cm. Jego aromat jest właściwy dla zapachu świeżo upieczonej cebuli, dzięki znajdującej się na powierzchni warstwie farszu. Placek nadaje się do spożycia przez około 48 godzin od wyjęcia z pieca. Certyfikaty unijne stawiają wysokie wymagania piekarniom, co do receptury i sposobu wypieku.

Tradycje wypiekania cebularza na Lubelszczyźnie sięgają już średniowiecza, natomiast pierwsze zapiski na temat receptury przekazywanej z pokolenia na pokolenia pojawiły się w XIX wieku. W historycznych źródłach podaje się, że żydowskie rodziny zamieszkujące lubelskie Stare Miasto wypiekały pszenne placki z cebulą. Cebularze wypiekano również na Zamojszczyźnie i w okolicach Kazimierza. Wiadomo też w okresie międzywojnia cebularze lubelskie były już bardzo rozpowszechnione i sprzedawane przez ulicznych handlowców.  We wspomnieniach mieszkańców z tamtego okresu zachowały się opisy aromatycznego zapachu i wyjątkowego smaku cebularzy. Tradycyjne cebularze lubelskie oznaczone certyfikatem unijnym muszą być wypiekane jedynie z produktów dostępnych od regionalnych sprzedawców i według określonego przepisu. Dlatego też tylko niektóre lubelskie piekarnie mogą używać dla swoich wypieków nazwy „cebularz lubelski”. Zachęcamy jednak do wypróbowania przepisu na cebularz lubelski w domu:

Ciasto:

- 50 gram świeżych drożdży,

- 1 łyżka cukru,

- 500 gram mąki,

- 1 szklanka ciepłego mleka

- 1 jajko

- 2 łyżeczki soli

- 60 gram masła

Farsz:

- 3 duże cebule

- 3 łyżki maku

- 1 łyżeczka soli

-  2 łyżki oleju

Wykonanie:

Zaczynamy najlepiej dzień lub dwa dni wcześniej od przygotowania farszu.

Farsz:

Cebulę obrać i pokroić w grubą kostkę. Zalać wrzątkiem i po 2-3 minutach odcedzić. Do jeszcze gorącej cebuli dodać mak, sól i olej, wymieszać i na końcu lekko oprószyć odrobiną mąki. Kiedy farsz ostygnie, szczelnie zamknąć go w pojemniku i odłożyć do lodówki na dzień lub dwa.

Ciasto:

Najpierw przygotować rozczyn: drożdże wymieszać z cukrem, 2 łyżkami mąki i połową ciepłego mleka. Odstawić do wyrośnięcia w ciepłym miejscu ( 20-60 minut).

W tym czasie roztrzepać jedno jajko, rozpuścić masło, przygotować resztę ciepłego mleka. Do misy przesiać mąkę i dodać do niej sól, lekko wymieszać. Kiedy rozczyn będzie już gotowy, dodać go wraz z masłem, mlekiem i roztrzepanym jajkiem do mąki. Rozrabiać ciasto przez około 15 minut. Powinno być gładkie i odstawać od ręki. Gdyby ciasto mocno się kleiło można w minimalnym stopniu podsypać je mąką. Wyrobione ciasto zostawić na ok. 1,5 godziny do wyrośnięcia. Po tym czasie wyłożyć ciasto na blat i podzielić go na 12 części. Z każdej uformować wałkiem placek szerokości około 15 cm. Rozłożyć na blasze posmarowanej leciutko olejem. Na każdym placku ułożyć farsz z cebuli. Brzegi placków można posmarować rozmąconym jajkiem. Zostawić do wyrośnięcia na ok. 1 godzinę.

Nagrzać piekarnik do 180 stopni Celsjusza, włożyć cebularze i piec  ok. 20 minut do uzyskania złotego koloru.

Smacznego.